10

KULTURA
I DZIEDZICTWO

KULTURA
I DZIEDZICTWO

Kultura towarzyszy nam od zarania dziejów. Jest źródłem wiedzy, kształtuje nas, rozwija i wytycza nowe horyzonty. Jest też budulcem naszej lokalnej tożsamości, poprzez przekazywanie tradycji i zwyczajów. Przykładamy dużą wagę do utrzymywania wysokiego poziomu działań związanych z kulturą. Na bieżące utrzymanie trzech instytucji kultury przeznaczamy rocznie ponad 20 mln zł, inwestujemy też w rozwój obiektów użyteczności publicznej oraz sukcesywnie przeznaczamy środki na renowację zabytków.

CENTRUM KULTURY

Ta najstarsza i największa w gminie instytucja kultury liczy sobie już ponad 50 lat. W samym mieście zlokalizowanych jest 6 placówek podzielonych w zależności od świadczonych usług. Mamy DomKultury z Galerią za Rogiem, Przystanek Muzyki, Strefę Plastyki, Muzyczny Garaż, Dworzec Kultura, gdzie realizowane są działania eko oraz z zakresu rozwoju osobistego, mamy też 6 Klubów Kultury na terenie Gminy: w Józefosławiu, Zalesiu Górnym, Woli Gołkowskiej, Bogatkach, Złotokłosie i Chojnowie.

Centrum Kultury to z jednej strony blisko 3500 wydarzeń w ciągu ostatniej kadencji, od dużych imprez masowych jak Finał WOŚP, Koncert na Zakończenie Wakacji, kiermasze i pikniki na głównych placach w mieście, poprzez cykliczne festiwale jak np. Festiwal Piosenki Dołującej czy Festiwal im. Witolda Maliszewskiego, po liczne mniejsze koncerty, przedstawienia, seanse czy spotkania, które odbywają się w każdym tygodniu w różnych lokalizacjach. W sezonie wiosenno-letnim większość wydarzeń przenosi się do pleneru. Cykliczne koncerty odbywają się na skwerze Kisiela, tam również realizowane jest kino plenerowe, zaś teatrzyki dla najmłodszych zlokalizowane są w Zakątku Kultury.

Z drugiej strony Centrum Kultury to liczne zajęcia, zarówno warsztaty muzyczne, jak i plastyczne, z których skorzystało kilka tysięcy mieszkańców. Każdego dnia placówki Centrum Kultury odwiedza 500 uczestników zajęć a samych seniorów na zajęciach Uniwersytetu Trzeciego Wieku jest ponad 200.

Nie wyobrażamy sobie gminy bez ciągłej oferty kulturalnej dla naszych mieszkańców. Im więcej takich działań, tym lepiej i mamy nadzieję, że finanse gminy pozwolą na więcej i więcej.

NOWA SALA TEATRALNO – WIDOWISKOWA
To co najbardziej ogranicza od lat naszą czołową instytucję kultury, to brak sali teatralno-widowiskowej z prawdziwego zdarzenia. Jeszcze w latach 2014-2018 powstała koncepcja sali widowiskowej zlokalizowanej na terenie Kolejki Wąskotorowej. Ten pomysł rozbił się o stanowisko konserwatora zabytków i trzeba było znaleźć inną lokalizacją. Po wykonaniu studium urbanistycznego Piaseczno odNowa, wreszcie mamy nową lokalizację budynku Centrum Kultury z salą teatralno-widowiskową. Po zmianie planu zagospodarowania przestrzennego mogliśmy zorganizować konkurs architektoniczny na nowy budynek, w którym znajdzie się również mnóstwo przestrzeni na prowadzenie zajęć i spotkań.

Sala teatralno-widowiskowa na ok. 500 osób powstanie w miejscu dzisiejszego parkingu miejskiego przy ul. Zgody. Parkingi przeniesione zostaną pod ziemię, zaś na powierzchni powstanie nowoczesny obiekt z funkcjami kulturalno-administracyjnymi. Będzie on też z pewnością architektoniczną ozdobą miasta. Rozstrzygnięcie konkursu na koncepcję architektoniczną budynku planowane jest w maju 2024 r.

Budowa nowego Centrum Kultury będzie z pewnością jednym z największych wyzwań finansowych, ale jesteśmy zdeterminowani, aby taki obiekt w Piasecznie powstał jak najszybciej.

BIBLIOTEKA WSPIERA LOKALNĄ AKTYWNOŚĆ
Ostatnia kadencja to czas prawdziwej metamorfozy Biblioteki Publicznej w Piasecznie. Ze zwyczajnej placówki czytelniczej jakich wiele w Polsce, awansowała ona do miana najlepszej Biblioteki na Mazowszu i w rankingu najlepszych bibliotek utrzymuje się na szczycie od kilku lat. To z jednej strony zasługa dobrego zarządzania i nowych pomysłów na jej funkcjonowanie, z drugiej odwagi samorządu, który nie wahał się przeznaczyć odpowiednich środków na rozbudowę jej zaplecza. Dziś Biblioteka ma swoją główną siedzibę w najnowocześniejszym obiekcie gminnym, czyli uruchomionym na początku kadencji Centrum Edukacyjno-Multimedialnym.

Biblioteka ma 9 filii i 2 punkty biblioteczne na terenie gminy. Wszystkie placówki przeszły generalne remonty i wyglądają tak, jak przystało na XXI wiek. Na większość modyfikacji i remontów udało się pozyskać środki w ramach Narodowego Programu Rozwoju Czytelnictwa. Tak doskonałe zaplecze skłoniło powiat piaseczyński, aby powierzyć naszej bibliotece równocześnie funkcję Biblioteki Powiatowej. Biblioteka rozwija także sieć książkomatów 24h oraz wrzutomatów.

Zasoby naszej biblioteki to ponad 200 tys. książek, blisko 8 tys. audiobooków, ponad 4 tys. filmów. W ciągu kilku lat liczba czytelników wzrosła do prawie 22 tysięcy mieszkańców. Dziś już co czwarty mieszkaniec gminy jest klientem biblioteki, a liczba wypożyczeń w ciągu kadencji wzrosła o 40%.

Nasza biblioteka to jednak nie tylko wypożyczenia i czytelnictwo. To, co ją wyróżnia, to ogromna liczba przedsięwzięć i aktywności. W ciągu 4 lat biblioteka gościła u siebie setki autorów i twórców, w tym praktycznie wszystkich najbardziej poczytnych obecnie pisarzy. Biblioteka realizuje również wiele różnego rodzaju warsztatów, wystaw, spotkań. Jej flagową imprezą jest organizowany od 8 lat Festiwal Pięknej Książki. Dwa lata z rzędu w Piasecznie organizowany był Ogólnopolski Kongres Bibliotekarza, co dobitnie świadczy o pozycji naszej biblioteki wśród tego typu instytucji w Polsce. Od 2021 r. pod dachem biblioteki funkcjonuje Muzeum Kaset, a od 2022 r. udostępniona jest SOWA – czyli Strefa Odkrywania, Wyobraźni i Aktywności zrealizowana przez Centrum Kopernika.

Nasza biblioteka jest miejscem na wskroś nowoczesnym, które dużą uwagę przywiązuje do kwestii dostępności. W Sali widowiskowej zainstalowana jest pętla indukcyjna, zaś w głównych czytelniach w CEM stanowiska tłumacza migowego online.

Biblioteka ściśle współpracuje z Miejsko-Gminnym Ośrodkiem Pomocy Społecznej, tworząc Miejsca Aktywności Lokalnej, gdzie oferta biblioteczna stanowi integralną część oferty dla aktywności społecznej. Takie miejsce funkcjonuje już w Gołkowie a kolejne planujemy uruchomić w Jazgarzewie, Głoskowie, Złotokłosie i Józefosławiu.

Jesteśmy przekonani, że działalność Biblioteki Publicznej wnosi ogromną wartość w nasze lokalne życie kulturalne i społeczne i zamierzamy wspierać te działania w kolejnych latach.

Zabytki to namacalne świadectwo sięgającej XV wieku bogatej historii Piaseczna, która jest dla nas ważna, bo stanowi o naszej tożsamości. Chcemy tę historię zachowywać, pielęgnować i odkrywać dla starych i nowych mieszkańców. To nasz obowiązek.

Czas najwyższy zmienić narrację o zabytkach i tym, którzy uznają je za zbędny i kosztowny balast, uświadomić, że poza wartością niematerialną jaką jest ochrona naszego dziedzictwa, są one prężną gałęzią inwestycyjną, która odpowiedni zadbana przynosi różnorodne korzyści mieszkańcom. Dlatego inwestujemy w remonty i rewitalizację zabytków.

PARK MIEJSKI
Trwa sukcesywna rewitalizacja Parku im. Książąt Mazowieckich. Naszą ambicją jest utworzenie zespołu parkowo-pałacowego obejmującego docelowo cały teren parkowy wraz z wyremontowanymi i oddanymi do użytkowania budynkami. Kompleks służyć ma nie tylko odpoczynkowi i rekreacji, ale także stanowić żywe świadectwo historii Piaseczna. Pod koniec 2023 r. przejęliśmy też trzecią, ostatnią już część parku i mamy projekt jej urządzenia – znajdzie się tu miejsce na rosarium, górkę saneczkową i małą tężnię.

PONIATÓWKA – przejęliśmy zabytkowy budynek od Starostwa i zapewniliśmy mieszkania jego dotychczasowym użytkownikom.

Wykonaliśmy szereg badań historycznych i architektonicznych, przy okazji których odkryte zostały bardzo cenne polichromie ścienne oraz odsłonięte mury pięknie sklepionych piwnic. Dziś remont jest już na ukończeniu a pieczołowicie odrestaurowany dworek stanowić będzie ozdobę parku miejskiego oraz filię Muzeum Piaseczna. Wreszcie w parku można będzie napić się kawy i zjeść ciastko, gdyż w budynku powstały również pomieszczenia z przeznaczeniem pod gastronomię.

ALEJA PLATER-ZYBERK – trwa projektowanie drogi na tyłach Poniatówki w głąb Parku, do zabudowań „pałacowych”. Nieciekawa obecnie droga ma stać się stylową, zadrzewioną aleją imienia d. właścicielki majątku Chyliczki i założycielki szkoły, hrabianki Cecylii Plater-Zyberk. Projekt drogi jest gotowy i po uzyskaniu pozwolenia na budowę przystąpimy do jej budowy.

„PAŁAC” czyli dawna Szkoła Gospodarstwa Wiejskiego, założona przez Cecylię Plater Zyberk – także i ten budynek został przejęty od starostwa powiatowego (wraz z zabudowaniami na jego tyłach). Wyzwaniem na kolejną kadencję będzie remont budynku szkoły. Teraz dyskutujemy o przyszłym przeznaczeniu „Pałacu”. Jedno jest już pewne – obiekt będzie służył działalności kulturalnej i warsztatowej, być może odciążając w tym zakresie dość ciasny Przystanek Kultura. Stąd jego robocza nazwa: Pałac Kultury.

Chcemy też w pełni wykorzystać potencjał lokalnego dziedzictwa.Bo zabytki to nie tylko świadectwo historii, ale katalizator rozwoju. Piaseczno bogate w pięknie odrestaurowane obiekty zabytkowe (także prywatne), tereny zielone, Las Chojnowski i Jeziorkę stanowić mogą atrakcję turystyczną na mapie Mazowsza, co da impuls do rozwoju bazy hotelowej, gastronomicznej i tworzenia nowych miejsc pracy.
MUZEUM PIASECZNA
Powołaliśmy Muzeum Piaseczna, które kontynuuje tradycje dawnego Muzeum Regionalnego. Zadaniem muzeum jest gromadzenie zbiorów oraz organizacja kolejnych ekspozycji w jego obecnych i przyszłych filiach. Siedzibą muzeum jest Ratusz Miejski a obiekty muzealne to:

STARA PLEBANIA – wyremontowany budynek Starej Plebanii przeznaczony jest na ekspozycję główną, której organizacja jest na ukończeniu. Otwarcie muzeum planowane jest w Noc Muzeów, 18 maja 2024 r. Już teraz zapraszamy Państwa do wizyty w pięknie odrestaurowanym budynku i zapoznania się z historią Piaseczna – od jej początków po dzień dzisiejszy.

PONIATÓWKA – trwa zbieranie eksponatów do kolejnej filii Muzeum Piaseczna. W zrewitalizowanym budynku Poniatówki prezentowane będą dzieje jego kolejnych sławnych właścicieli: starosty Stanisława Ryxa oraz hrabianki Cecylii Plater–Zyberk. Podczas prac remontowych odkryte zostały unikalne polichromie, które są obecnie rekonstruowane i stanowić będą jedną z największych atrakcji dworku.

DOM ZOŚKI – zabytkowy, należący kiedyś do zasłużonej dla historii Polski rodziny Zawadzkich dom został wykupiony z rąk prywatnych. Droga do jego remontu była trudna – stary drewniany budynek wymagał wielu badań, ekspertyz i zabiegów konserwacyjnych. Po zakończeniu trwającego remontu stworzona tu zostanie kolejna filia naszego muzeum skupiająca się na historii II Wojny Światowej i walce konspiracyjnej.

STARA REMIZA
Zabytkowy budynek ochotniczej straży pożarnej został zmodernizowany i przeznaczony na Muzeum Sztuki Współczesnej im. Józefa Wilkonia. Galeria, oprócz stałej ekspozycji ma być miejscem wystaw czasowych i wydarzeń organizowanych przez artystów lokalnych. Zmodernizowany budynek wraz z otoczeniem zmienił centrum Piaseczna a sztuka znanego na całym świecie artysty ma przyciągnąć do naszego miasta wielu entuzjastów jego sztuki i stać się naszym znakiem rozpoznawczym.
ODKRYWANIE HISTORII
Każdy zrewitalizowany budynek to świadectwo historii, to emocje i wspomnienia. Mamy jeszcze kilka obiektów, którym chcemy przywrócić dawny blask. Trzeba pamiętać, że rewitalizacja każdego zabytkowego obiektu to najpierw długi proces uzyskania wszelkich niezbędnych pozwoleń formalno-prawnych a potem ogromne koszty budowy. Dlatego ostrożnie zapowiadamy rewitalizację kolejnych obiektów.
Cenimy wiedzę i zaangażowanie pasjonatów lokalnej historii. Powołany przez Burmistrza Zespół Konsultacyjny ds. Dziedzictwa Piaseczna aktywnie uczestniczy w procesach projektowych i inwestycyjnych związanych z remontami obiektów zabytkowych i był inicjatorem i współorganizatorem dwóch ciekawych konferencji historycznych. Finansujemy również liczne publikacje i wydarzenia związane z tematyką historyczną.

KOLEJKA WĄSKOTOROWA W PIASECZNIE – ze względu na swoją wielkość i ogrom wyzwań, rewitalizacja tego obiektu musi odbywać etapami. Dysponujemy już pozwoleniem na budowę dla pierwszego etapu, czyli budynku kuźni i jeszcze w 2024 r. ogłosimy przetarg na jej rewitalizację.

STARA MLECZARNIA– ogłosimy konkurs architektoniczny na projekt rewitalizacji tego kultowego miejsca w Piasecznie. Konkurs i projektowanie zajmie ok. 2 lat i wówczas będziemy szukać finansowa nia na budowę. Nowy obiekt ma stanowić połączenie historii z nowoczesnością i dopełnić zagospodarowanie okolicy, w której funkcjonuje już CEM i targowisko.

W planach mamy jeszcze przejęcie od PKP zabytkowej stacji Kolei Wąskotorowej przy ul. Kordiana w Gołkowie i remont stacyjki Kolei Wąskotorowej w Zalesiu Dolnym.

OCHRONA ZABYTKÓW
Gminna Ewidencja Zabytków, Rejestr Zabytków, oraz Śródmiejska Strefa Ochrony Konserwatorskiej stanowią gwarancję, że wygląd i kształt każdej inwestycji budowlanej dokonywanej na tym terenie musi być uzgadniany z Mazowieckim Wojewódzkim Konserwatorem Zabytków. Gmina Piaseczno nie tylko sama inwestuje w zabytki, ale też stara się wspierać remont zabytkowych obiektów znajdujących się w rękach prywatnych. Warunkiem otrzymania dotacji jest wpis do rejestru zabytków bądź GEZ.

Gminne dotacje wspomogły m.in. w remont kamienicy przy ul. Sierakowskiego, willi „Jast” w Zalesiu Dolnym, wnętrza kościoła św. Rocha w Jazgarzewie czy wielu zabytkowych nagrobków znajdujących się na cmentarzu parafialnym przy ul. Kościuszki.

PARTNERSTWO PRYWATNE– możliwości finansowe gminy i budżetu są ograniczone, a wymagających remontu obiektów zabytkowych wiele. Dlatego w partnerstwie prywatnym widzimy dodatkową szansę na rewitalizację wielu kolejnych zabytków. Mamy nadzieję, że dobrym przykładem takich praktyk będą w przyszłości, należące obecnie do gminy budynki przy ul. Nadarzyńskiej 1 czy wschodniej pierzei Placu Piłsudskiego.
Zdjęcia, wizualizacje i mapy pochodzą z Archiwum Urzędu Miasta i Gminy Piaseczno lub umieszczone są za zgodą autorów.

Foto: archiwum własne i arch.umig Piaseczno | Materiał sfinansowany przez  KKW KOALICJA OBYWATELSKA
Wszelkie prawa zastrzeżone © 2024 Daniel Putkiewicz | Polityka plików cookies | Polityka prywatności  | Projekt i realizacja Media Majk